Jaka jest rola pedagoga?

Pedagog w nurcie gestalt czuwa nad atmosferą podczas procesu kształcenia, bo tylko w klimacie wzajemnego zaufania, otwartości i prawdy rozwój człowieka może przebiegać bez zakłóceń. Rola pedagoga wymaga zrozumienia, że uczeń to jedność uczuć, myśli i ciała. Gestalt podkreśla, iż dotychczasowy stosunek nauczyciela oparty na akcentowaniu różnic między nim a wychowankiem nie jest pożądany, a liczy się partnerskie współistnienie.

Rola pedagoga

Weźmy pod uwagę sytuację, w której etykietujemy ucznia jako tego ,, złego, antyspołecznego’’. Znakomita część nauczycieli i uczniów będzie kojarzyło takiego ucznia jednobiegunowo, w kategoriach antyspołecznych. Jednakże Gestalt otwiera oczy i na jego pozytywne cechy i zachęca, by między zły a dobry użyć spójnika ,,i’’.  Bardzo ważnym wydaje się założenie Gestaltu, że aby wychować świadomych, odpowiedzialnych i osobowościowo zintegrowanych uczniów trzeba mieć świadomych i odpowiedzialnych pedagogów.  W nurcie Gestalt rolą i powinnością pedagoga jest odbycie osobistego treningu, by mieć możliwość doświadczenia swoich uczuć i rozwijania kompetencji psychospołecznych, a w konsekwencji lepiej móc komunikować się w wychowankami. Rola pedagoga jest zatem głęboko osadzona na komponencie samopozanania.

Komunikacja pedagoga i ucznia

Problem w relacjach uczeń - pedagog zaczyna się już od nierówności w sposobie istnienia w środowisku szkolnym, gdyż wciąż pokutuje przeświadczenie o autorytecie i władzy przypisywanej pedagogowi. W związku z tym wychowanek staje się wykonawcą poleceń i marionetką w rękach nauczyciela. W sytuacji trudnej, wymagającej od nauczyciela zejścia z piedestału, rola pedagoga i kompetencje komunikacyjne nabierają największej rangi. Zwłaszcza, że są jednym z ważniejszych ogniw w zapobieganiu patologii społecznej. Niedostępna postawa nauczyciela, brak zrozumienia, stosowanie siły i kar potęgują tylko negatywne reakcje ze strony wychowanka.

Rola pedagoga - elementy samopoznania

Niezwykle istotne w rozumieniu tej koncepcji stają się podstawowe, ogólne zasady kierunku psychopedagogiki gestaltowskiej, w odniesieniu do roli pedagoga, którego profesja w świetle Gestaltu urasta do rangi sztuki.

Samoświadomość.  Świadomość własnych potrzeb warunkuje ich odpowiednie zaspokajanie, świadomość autentycznego bycia w świecie warunkuje nawiązywanie zdrowych relacji (kontaktów). Bycie sobą to także zdolność do brania odpowiedzialności za siebie i swoje czyny. To kolejna ważna zasada. Który z nas pedagogów może z pełną odpowiedzialnością poświadczyć, że jest wolny od uprzedzeń? Przyznać, że nieustannie pracuje nad własnym rozwojem i polepszaniem kontaktów? 

Całościowość. Człowiek jest całością. A z tą zasadą nierozerwalnie wiąże się następna, mianowicie domykanie całości. Ludzie maja wiele niedomkniętych Gestaltów. Sytuacje z przeszłości, uczucia i myśli. Każdy ma w sobie tendencję do domykania ,,niedokończonych spraw’’. Gdy proces zostanie szczęśliwie domknięty wraca równowaga psychiczna i znika poczucie niekompetencji, a jednostka może przeżywać teraźniejszość w pełni. Zasada ,,tu i teraz’’ akcentująca teraźniejszość i przypominająca o tym, że przecież przeszłość i przyszłość odczuwamy w teraźniejszości. Prawdziwym jest, że ważne jest to jak się wykorzystuje swój czas ,,teraz’’, bo możemy być tylko w teraźniejszości. Zaspokajanie potrzeb - kolejna zasada wiążąca się z wartością człowieka samego w sobie i prawem do decydowania.

Samoregulacja. Naturalna tendencja do utrzymywania równowagi organizmu nie tylko w sensie fizycznym np. picie, gdy czujemy pragnienie, ale tendencja do utrzymywania równowagi w sensie psychicznym i w otaczającym świecie.

W związku z powyższym, rola pedagoga powinna być postrzegana w katogoriach samopoznania siebie, co w konsekwencji umożliwia zaoferowania uczniowi pełnowartośiowego kontaktu i pomocy w rozwoju w ramach efektywnej komunikacji.