Najbardziej znani filozofowie świata - 10 sylwetek

myśliciele

Filozofia europejska swoimi korzeniami sięga VII w. p.n.e. W ciągu setek lat na arenie międzynarodowej pojawiło się wielu wybitnych filozofów, którzy zmienili oblicze świata. Poniżej przedstawiamy 10 sylwetek tych najbardziej znanych oraz ich poglądy.

  1. Sokrates: ,,Wiem, że nic nie wiem”.

Jeden z założycieli zachodniej filozofii,  znany dzięki pracom swoich uczniów, przede wszystkim Platona i Ksenofonta. Sam bowiem nie pozostawił po sobie żadnych pism. Głównym obszarem jego zainteresowań była etyka, a sposobem filozofowania dialog. Nauka według niego polega na odkrywaniu przez każdego człowieka w swoim wnętrzu tego, co zapomniane. Według Sokratesa każdy posiada w sobie wiedzę na temat dobra i zła. Słynna, praktykowana przez niego w rozmowach metoda naprowadzająca na błąd polegała na pozornym zgadzaniu się z tezami rozmówcy, by następnie zadając szereg pytań wykazać w nich błąd.

Sokrates

  1. Platon, ,,Demokracja prowadzi do dyktatury".

Klasyczny filozof i matematyk, uczeń Sokratesa. Jego zdaniem świat, który ukazuje się naszym oczom jest zafałszowany, ale istnieje doskonalsze ,,królestwo bytów" zwanych również formami. Te abstrakcyjne obiekty występują poza czasem i miejscem (wśród nich dobro, piękno). Platon wprowadza zasadnicze rozróżnienie miedzy tym co jest piękne a samym pięknem. Słynna alegoria jaskini jest metaforą świata. Jego poglądy filozoficzne maja również różne implikacje społeczne- szczególnie związane z pojęciem idealnego rządu czy państwa. Według Platona lepiej żyć pod żądami złego tyrana niż złej demokracji, gdyż w takim wypadku wszyscy są odpowiedzialni za zło.

Platon

  1. Arystoteles, ,,Nie ma nic w umyśle, czego przedtem nie byłoby w zmysłach".

Uczeń Platona, jeden z najwybitniejszych postaci filozofii światowej. Jego prace w sposób kompleksowy obejmują takie dziedziny jak chemia, fizyka, metafizyka, biologia, zoologia, botanika, teoria literatury, psychologia czy logika. Po dziś dzień znany jest i praktykowany jego podział nauk na teoretyczne, praktyczne oraz wytwórcze. Arystoteles uważał, że ludzie rodzą się z niezapisanym umysłem, który wypełnia się myślami w miarę różnego rodzaju doświadczeń. Podstawową jednostką w logice arystotelesowskiej jest pojęcie, które odpowiada występującej w świecie rzeczywistym kategorii.

arystoteles

  1. Kartezjusz, ,,Myślę więc jestem”.

Wybitny filozof, a także fizyk i matematyk. Był uważany za skrajnego racjonalistę.  Twierdził, że poza istnieniem myśli nie ma żadnego faktu, którego nie da się podważyć. Z tezy o istnieniu myśli wysnuł również stwierdzenie, że istnieje istota myśląca. Jego poglądy zawarte po raz pierwszy w Rozprawie o metodzie wywołały z czasem falę krytyki. Dzieło to jednak miało  ogromny wpływ na historię. Opisując w nim metodę poznawczą Kartezjusz położył podwaliny pod rozwój wszystkich nauk ścisłych. Odnawiając antyczną ideę wątpienia o wszystkim  wyzbył się błędnych założeń i przekonań twierdząc, że wszystko trzeba naukowo udowodnić.

kartezjusz

  1. John Locke, ,,Logika jest anatomią myślenia".

Wybitny filozof i lekarz angielski, znany powszechnie jako ,,ojciec liberalizmu”. W epoce oświecenie był jednym z najbardziej cenionych myślicieli. Na jego pismach wzorowali się m.in. Rousseau czy Wolter. Lock uważał, że umysł rodzi się bez jakichkolwiek idei- jest czysty. Był przedstawicielem empiryzmu, wierzył, że wiedzę nabywa się tylko przez doświadczenie. Doświadczenia mają natomiast swoje źródła albo w doznaniach zmysłowych albo w wewnętrznych refleksji, co dotyczyło głównie myślenia. Jego poglądy filozoficzne można znaleźć w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego. Lock wierzył, że ludzkość posiada niezbywalne prawa takie jak wolność czy życie, które może uzyskać poprzez pracę. Jego poglądy zyskały swoje odzwierciedlenie w kapitaliźmie.

John Lock

  1. David Hume, ,,Wszystko czym jestem to rozum i natura".

Historyk, ekonomista i filozof ze Szkocji, którego najbardziej znanym dziełem był Traktat o naturze ludzkiej. Jego poglądy stały w opozycji z kartezjańskim racjonalizmem. Według niego cała wiedza pochodzi z doświadczeń, które są jednak chaotyczne i zmienne. Z tego powodu świadoma wiedza powstaje w wyniku przetworzenia informacji zmysłowej w obraz mentalny. Odrzucił tezę istnienia materialnych substancji, duchowego świata idei, a także jednostkowej świadomości. W swoich rozprawach utrzymywał, że  źródłem poznania są wrażenia. Hume przeprowadził krytykę związku przyczynowo-skutkowego, zapoczątkował też badania religii jako  wytworu ludzkiej psychiki.

  1. Artur Shopenhauer, ,,Świat jest moim wyobrażeniem”.

Był niezwykle utalentowanym niemieckim filozofem, wyznawcą pesymizmu, który głosił pogardę dla życia oraz ludzi. Jego najważniejszym dziełem był Świat jako wola i wyobrażenie. Podstawą jego teorii filozoficznej był fenomenalizm. Według niego wszystko co przeżywamy jest naszym wyobrażeniem, dlatego też każdy z nas w inny sposób postrzega świat. Tym samym nikt z nas nie poznaje świata realnego, ale zjawiska. Jedynie wola jest kluczem do poznania prawdy o świecie, z tym, że  wola działa irracjonalnie, jest bezrozumna. Brak jej zaspokojenia prowadzi do nieustannej pogoni za realizacją potrzeb.

Szopenhauer

  1. Karl Marks, ,,Każdy naród by zginął, gdyby przerwał pracę".

Był XIX-wiecznym filozofem, ekonomistą i rewolucjonistą. Jego dzieła takie jak Manifest komunistyczny czy Das Kapital miały ogromny wpływ na takich znanych w historii przywódców jak Vladimir Lenin czy Mao Zedong. Jego filozofia miała też duży wpływ na klasę robotnicza tuż po jego śmierci, zwłaszcza w czasie rewolucji październikowej. Marks uważał, że świat jest materialny i rządzi się prawami dialektyki. U progu jego rozważań leży idealistyczna dialektyka F. Hegla. Celem było zbudowanie społeczeństwa bezklasowego. Marks krytykował rynkową gospodarkę kapitalistyczną, sformułował też teorię wartości dodatkowej wykazując, że źródłem zysku kapitalizmu jest wyzysk.

Marks

  1. Friedrich Nietzsche, ,,Człowiek staje się ateistą, gdy poczuje się lepszy od Boga".

Słynny niemiecki filozof i filolog. Znany był ze swoich dzieł, w których krytykował naukę, religię i współczesną kulturę. Jego kontrowersyjne pisarstwo wzbudzało wielkie poruszenie w środowisku chrześcijańskim. Znane dzieła to m.in. Tako rzecze Zaratustra czy Narodziny tragedii. Według niego człowiek przestał odczuwał obecność Boga w świecie tak jak to było w średniowieczu czy starożytności. Nihilizm w jego rozumieniu to akceptacja pozorów- dążenia w kierunku pełni życia - przyjemnego i łatwego. W jego dziełach pojawia się postać nadczłowieka obdarzonego wielką mocą, jednostka twórcza, której nie obowiązują zasady dotyczące reszty ludzkości.

Nietzsche

  1. Ludwig Wittgenstein, ,, Aby poznać funkcjonowanie danego słowa, należy przyjrzeć się temu, jak ono jest używane”.

Był austriackim filozofem, który interesował się zagadnieniami języka i logiki. Za jego najważniejsze dzieło uważa się Traktat logiczno-filozoficzny, który przedstawia jego wczesną filozofię. Był inspiratorem logicznego pozytywizmu oraz zwykłej filozofii języka. Zapewnił nową definicję relacji między myślą a językiem. Jego myśli filozoficzne znajdują odzwierciedlenie w takich dziedzinach jak logika, język, percepcja, intencja czy kultura. Twierdził, że nie ma czegoś takiego jak znaczenia, bo język to technika, która daje możliwość komunikacji. Wittgenstein badając język codzienny zauważył jak wiele pomyłek wynika ze złego użycia danych słów w grach językowych itp.

Wittgenstein

Każda z opisanych postaci prezentowała inny pogląd na świat, w inny sposób też krzewiła swoje idee. To co ich łączy to wielki talent oraz umiejętność przekonania do swoich ideii milionów ludzi. Dzięki swoim osiągnięciom zapisali się na kartach historii stając się prekursorami europejskiej myśli filozoficznej.

Zdjęcia pochodzą ze stron: thefamouspeople.com oraz racjonalista.com